Nunavut Tunngavikkut Timingat Tuklia Angayuqqaap James Eetoolook uplumi uqauhiqattiaqtuq Kavamatkunnik Nunavunmi ilittuqhipkaigamik qauyihaqhimayunik tingmiakkut naunaitkutainik talvani Uataanit Hudson Bay nanuqnik. Qauyihaqhimayainik ilittuqhiyut taimaa nanuit talvani amigaittut aanniarutaittullu, ikilivallianngittutiklu naahuriyauyutut qauyihaqtinit.
“Tuharuminaqpiaqtut. Inuit uqaqpaktut taimaa nanuit ikilivallianngittut. Ilittuqhipkaivaktugut ukiunit qaangiqtunit taimaa takuvalliayugut nanuqnik nunainnaqmi nunallaanillu, taimaa qayangnaqtut inungnut aanniqhinahuqquuqtut. Inuit uqautiyauvaktut qauyihaqtinit taimaa nanunikpalliayuq nunallaanit ikilivalliangmata, kihimi Inuit ukpirinngitaat uqauhiit,” Eetoolook uqaqtuq. “Amihunik ukiunik, Inuit apirihimayaat aviktuqhimayumi kavamatkut qauyihaquplugit tingmiakkut auyami. Kinguani, 2011-mi, tingmiplutik qauyihaihimayut taimaalu Inuit ilihimayaitutut, aanniarutaittut amihuuplutiklu.
Qauyihaqtit naunaitkutainit tingmiplutik qauyihaqhimayainit aallatqiyauyut ikilivalliannginnamik taapkua Avatiliqiyit Kanatami uqaqhimayaittut 2004-mi. Taapkua ikilivalliayuriyauyut qauyihaqtauhimayunit piyauhimayut qauyihaqtillugit Churchill, Manitoba haniani. Qauyihaqtit uqaqhimayut taimaa naunaitkutainit ilittuqhiyut taimaa upinngaaqnariqpakkami ukiaghamilu qiqinahaaqpakkami, nanuit Uataanit Hudson Bay ikilivalliayut 935-mut ikilivalliaplutik 610-mut 2011-nguqmat nanuqhiuqtuqqanngittuni. Taapkua Kavamatkut Nunavunmi qauyihahaaqhimayainit ilittuqhiyut taimaa nanuit tahamani 1,000 hanianiittut, qauyihaqtauyunit aallauyut.
Taapkua naahuriyauyut ihuinaarutauyut Inungnut nanuqhiuqniqmut taapkua naunaitkutait atuqtauhimagamik talvuuna naahuriyauyuq ikilivallianiaqtunik taimaalu nanuqtauyughat ikiliyauhimagamik.
“Hamna hila mighaaguunngittuq. Hapkua nanuit ilittuqhititjutauyut hila aallannguqpallianinganik. Aallannguqtirihimaittut ikilivallianinganinganit taapkunungalu hilap aallannguqpallianinganik, kihimi aallannguqtiriyut kititauhimariiqtunik nanuqtauyughanik. Qayangnaqhuni ihuittunilu qauyihaqtit ihuinaaqhimayunik naahuriyainit naunaitkutaqaqhutik,” uqaqtuq Eetoolook. “Anngutighaliqiyit ilihimayughat taimaa qauhimayatuqait Inuit ilittuqhinnaqtut anngutighat mighaagut,” uqaqtuq Eetoolook.
Eetoolook uqauhiqattiaqtuttauq Kavamatkunnik aulahimmaaqhutik upalungaiyaivakkamik qauyihaqpakkamiklu nanuqnik tingmiakkut, naunaiqhitiplunilu taimaa Inuit apiqhitqikpaktut qauyihaiquplugit kamanaittumik.